Windows 64 i linux razem - warto ?

[Peciak]

Kamraci mam takie pytanko otóż planuję spróbować linuxa posadowić obok systemu głównego Vista 64 i w związku z tym mam parę pytań:
1. Czy istnieje mało skomplikowany sposób posadowienia tych dwóch systemów koło siebie na dwóch różnych dyskach?
2. Ponieważ linux ma być wykorzystany tylko i wyłącznie do obliczeń boinc następne pytanie czy aplikacje liczące pod linuxem są szybsze od tych liczących pod windą i czy w ogóle ze względu na to warto ?
3. Pytanie do tych co przesiedli się na linuxa lub próbowali się przesiąść - czy temat jest bolesny czy też raczej nie?
4. Czy uruchomienie aplikacji liczących na kartę ATI jest skomplikowane?
5. System Vista 64 jest broniony przez program antywirusowy i firewall - podobno linux czegoś takiego nie potrzebuje ale mam pytanko takie czy ewentualnie jakieś ścierwo które dostało by się na linuxa może może przeleźć na windę? W tamtym systemie mam zbyt wiele cennych danych oraz dokonuję operacji finansowych więc bezpieczeństwo przede i nade wszystko?
6. Jaki linux jest polecany do boinc?
Wiem że część z tych pytań była już kiedyś poruszana ale z racji tego że wszystko idzie do przodu interesuje mnie aktualna wiedza.

EDIT

Ponieważ system VISTA 64 i Ubundu 10.04 -64 maja się dobrze to postanowiłem sprawdzić jak mają się obliczenia aplikacji pod Windowsem i Linuksem na tym samym komputerze
komputer to Phenom II 965 @3,7 8 GB RAM oraz karta graficzna ATI 5850
od października 2010 zmiana procesora na phenom II 1090T @3,9

NFS - viva Linuks
z racji tego że pod Windowsem nie ma aplikacji 64 bitowej tylko jest 32 bitowa Linuks 64 który taką aplikację posiada - wydajnością bije na głowę. Krótko mówiąc aplikacja pod Ubundu w moim przypadku liczy o 25% szybciej
linuks
16e Lattice Sieve v1.07 - czas obliczeń ok 2000 sek

Microsoft Windows (98 or later) running on an Intel x86-compatible CPU ver. 1.09
Linux running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU   ver. 1.07

stan na wrzesień 2010

YOYO - viva Winsows
podprojekt ECM no tu jest niestety zupełnie inaczej wyniki pod winda bija na głowę linuksa a przynajmniej ten podprojekt. Windows liczy szybciej o średnio 34%

Microsoft Windows running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU   ver. 0.03
Linux running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU ver. 0.03
stan na wrzesień 2010
EINSTEIN - viva linuks
Zarówno Windows jak i Linuks pracują na aplikacji 32 bit.

Linuks
Global Correlations S5 search #1 v1.05 (S5GCESSE2) - czas obliczeń 15600 sek
Arecibo Binary Pulsar Search (STSP) v1.08 - czas obliczeń 7400 sek
Windows
Global Correlations S5 search #1 v3.02 (S5GCESSE2) - czas obliczeń 16700 sek
Arecibo Binary Pulsar Search (STSP) v3.08 - czas obliczeń - 8500 sek
stan na wrzesień 2010

Collatz - viva Windows
Liczenie na GPU.
Linuks
collatz_2.01_x86_64-pc-linux-gnu__ati14_r1.5_mgpu.tar.bz2 (Linux 64-bit ATI) ver. 2.01 - 640 sek
Windows
collatz_2.08_windows_x86_64__ati.zip (Win64 ATI with ATICALxx.DLL files) ver.2.08 - 408 sek
stan na sierpień 2010
POEM - wygląda na to że jest remis czas obliczeń zbliżony.
Aplikacja POEM++ dostępna tylko dla linuksa 64 i choć wprawdzie pracuje prawie 6x szybciej ale też zdecydowanie gorzej punktuje tak że w rezultacie ilość punktów jest zbliżona. A być może zadania są po prostu krótsze.

Microsoft Windows (98 or later) running on an Intel x86-compatible CPU ver. 1.00
Linux running on an Intel x86-compatible CPU ver.1.00
Linux running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU ver.0.01
stan na wrzsień 2010
Enigma - viva Windows
w przypadku AMD i wgrania optymalki czas obliczeń jest zdecydowanie szybszy na Windowsie niż linuksie o prawie o 33%
stan na wrzesień 2010

Milkyway - viva Windows

Windows - aplikacja ATI i liczenie na GPU
w moim przypadku można liczyć na CPU - optymalki na GPU na ATI pod Linuksem nie ma

SIMAP - viva  Windows
Istnieje aplikacja 64 bit zarówno dla WIN 64 jak i dla Linuksa 64
Linuks
BOINCSIMAP simap application v5.10 - czas obliczeń 3600 sek
Windows
BOINCSIMAP simap application v5.12 - czas obliczeń - 3350 sek
stan obliczeń na wrzesień 2010

PRIMEGID

Podprojekt PSPsieve - w zasadzie różnica jest niezauważalna choć Ubot minimalnie lepszy

Windows Vista 64
Microsoft Windows running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU ver 1.12 - czas obliczeń 1100 sek
Linuks Ubundu 10.04 64
Linux running on an AMD x86_64 or Intel EM64T CPU   ver 1.07 - czas obliczeń 1055 sek
stan obliczeń na wrzesień 2010

Podprojekt PPS LLR VIVA Linux
Windows Vista 64
aplikacja 32 bit
Microsoft Windows (98 or later) running on an Intel x86-compatible CPU ver. 5.11 - czas obliczeń 350-360 sek
Linuks Ubuntu 10.04 64
Aplikacja 32 bit
Linux running on an Intel x86-compatible CPU ver 6.06 - czas obliczeń 260-280 sek
stan obliczeń na październik 2010

Podprojekt Germain Prime Search (LLR) - w zasadzie VIVA Linux
Windows Vista 64
aplikacja 32 bit
Microsoft Windows (98 or later) running on an Intel x86-compatible CPU ver. 5.11 - czas obliczeń 620 - 700 sek
aplikacja 32 bit
Linux running on an Intel x86-compatible CPU ver. 6.06 - czas obliczeń 590 - 630 sek
stan obliczeń październik 2010


dalsza część porównania jeżeli kogoś to interesuje znajduje się tu http://boinc.pl/forum/viewtopic.php?f=69&t=135

[SzaMoT🍀]

 :parrrty:
... pogadamy po przeniesieniu ...

EDIT:
Też takie pytanie chciałem zadać z tym, że mam Vistę 32 bity i myślałem żeby postawić wirtualizację i do tego linucha.
Prosimy ekspertów w tym zakresie o cenne wskazówki.

[lukaszja]

Odpowiem tak jak potrafi to zrobić amator po roku używania Linuxa.

Kamraci mam takie pytanko otóż planuję spróbować linuxa posadowić obok systemu głównego Vista 64 i w związku z tym mam parę pytań:
1. Czy istnieje mało skomplikowany sposób posadowienia tych dwóch systemów koło siebie na dwóch różnych dyskach?

Tak, Linux zrobi to automatycznie, nie jest pazerny jak Win, nic nie nadpisze, grzecznie zapyta gdzie ma się zainstalować, wgra program (GRUB) umożliwiający wybór przy starcie kompa, który system ma się uruchomić (Win czy Linux)

2. Ponieważ linux ma być wykorzystany tylko i wyłącznie do obliczeń boinc następne pytanie czy aplikacje liczące pod linuxem są szybsze od tych liczących pod windą i czy w ogóle ze względu na to warto ?

Tu nie mam wątpliwości. Zdecydowanie TAK! Linux inaczej/lepiej zarządza procesami/zadaniami. U mnie komputer nie jest tak "przymulony" jak pod Win. Jednostki liczą się szybciej (w prawie każdym projekcie, choć różnice potrafią nie być wielkie) a sztandarowym przykładem jest WCG i podprojekt HCC. Dobre 100% szybciej niż Win x64.

3. Pytanie do tych co przesiedli się na linuxa lub próbowali się przesiąść - czy temat jest bolesny czy też raczej nie?

Bezbolesny a nawet przyjemny ;D

4. Czy uruchomienie aplikacji liczących na kartę ATI jest skomplikowane?

Odpowiedź jest prosta - to zależy. Na 100% można liczyć Collatz (ja liczę), na 100% da się DNETC (ja liczę) - a tu masz też wsparcie u Sesefa!

5. System Vista 64 jest broniony przez program antywirusowy i firewall - podobno linux czegoś takiego nie potrzebuje ale mam pytanko takie czy ewentualnie jakieś ścierwo które dostało by się na linuxa może może przeleźć na windę? W tamtym systemie mam zbyt wiele cennych danych oraz dokonuję operacji finansowych więc bezpieczeństwo przede i nade wszystko?

Podobno nic złego się nie stanie. Ale to już pytaj mądrzejszych.

6. Jaki linux jest polecany do boinc?

Dla "nowych"? Coś ubuntupodobnego, koniecznie x64. Nasz forumowy kolega stworzył nawet specjalną wersję do obliczeń! A ja używam i bardzo chwalę Linux Mint 9 (klon Ubuntu).

Powodzenia! Łukasz

[Machloj]

ja miałem 3-4 podejścia do linuksa - dopiero od jakiś 3 miesięcy poważniej się na niego przesiadłem - spędzam ok. 60-70% na linuksie - ok, teraz jak już wiesz, że moje odpowiedzi będą prawdopodobnie g... warte zaczynam :) :

ad.1 instalacja UBUNTU jest bardzo prosta -> instalator wszystko Ci powie - trochę dłużej tylko się zastanawiałem jak rozgryźć partycjonera linuksowego, ale to tylko dlatego, że bałem się o swoje dane i wolałem wszystko sprawdzić 15 razy ;)

ad.2 nie znam się -> tak jak kolega wyżej pisze ->czytałem na forum WCG, że linuks mocno przyspiesza liczenie próbek HCC

ad.3 to zależy co rozumiesz za bolesne -> jeśli chcesz tylko zainstalować BOINCa i nie pracować na nim to problemów większych nie będzie - jeśli będziesz chciał się trochę pobawić w liuksie to u mnie wyglądało to tak: z jednej strony linuks ma już wszystkie programy potrzebne do pracy -> instalujesz i masz, ale z drugiej strony jest wiele rzeczy do których jesteś przyzwyczajony z windowsa...a tu stworzyć skrót na pulpicie...a tu przenieść pasek zadań...a tu wrzucić coś do autostartu...etc. takie pierdołki/przyzwyczajenia, których rozwiązanie za pomocą googla zajmuje kilka minut, ale takich pierdołek trochę będzie (przynajmniej u mnie było)...ja na przestawienie się całkowicie na linuksa straciłem tydzień czasu

ad.4 nie wiem - nie próbowałem nigdy

ad.5 hm - ciekawe pytanie - na oko to raczej nie możliwe...ale na oko to baba w szpitalu zmarła ;) chętnie przeczytam odpowiedź kogoś mądrzejszego z tej dziedziny

ad.6 -> http://www.boincatpoland.org/smf/promocja-boincpoland/boinc-ubuntu-i-xubuntu-9-04-do-sciagniecia/ -> może to? :)

[Peciak]

Kamraci jeszcze jedno bardzo ważne pytanie w domu mam 3 kompy pracujące w sieci jeden z nich z systemem win 7 64 będzie udostępniał drukarkę czy komp ubundu 10.04 będzie umiał z tej udostępnionej drukarki skorzystać ?

[dziubas]

będzie, przez klienta samby, podejrzewam że w ubuntu to bardzo proste, problemem mogą być tylko sterowniki do drukarki

[lukaszja]

(...) problemem mogą być tylko sterowniki do drukarki

Problemem są sterowniki. Ja szukałem do swojej Brother MFC-250C i się poddałem. Drukuję spod Windy...
Jeśli mogę zaproponować - zapytaj wujka Googl'a czy są sterowniki obsługujące Twoją drukarkę pod Linuxem, pozdr, lukasz 

[apohawk]

Moim zdaniem nie ma sensu bawić się w taki podwójny system, jeśli masz jeszcze kompy w domu. Kiedyś się tak bawiłem, że rano liczyło się na linuksie, a wieczorem na windowsie. Teraz mam dwa kompy, na jednym win764, do grania, oglądania filmów i użytku, a na drugim linuks z dostępem po ssh, na którym bawię się oprogramowaniem serwerowym, etc.
Jak chcę pograć, to gram. Jak potrzebuję powłoki linuksowej do obróbki jakichś danych, trochę poprogramować, albo potestować coś linuksowego, to jest dostępne. Nie muszę rebootować systemu.
Jak masz więcej kompów, to stawiaj linuksa obok windowsa tylko po to, aby móc z poziomu linuksa naprawić windowsa, albo odzyskać dane. Mi się nie chce na razie. Mam system backupów skonfigurowany na maszynie linuksowej  8)

Nie drukuj, szkoda papieru i lasów  XP

[Troll81]

Kod [Zaznacz] Rozwiń

http://welcome.solutions.brother.com/bsc/public_s/id/linux/en/before.html

[buninek]

Problemem są sterowniki. Ja szukałem do swojej Brother MFC-250C i się poddałem. Drukuję spod Windy...
Jeśli mogę zaproponować - zapytaj wujka Googl'a czy są sterowniki obsługujące Twoją drukarkę pod Linuxem, pozdr, lukasz 

http://welcome.solutions.brother.com/bsc/public_s/id/linux/en/download_prn.html#MFC-250C

[lukaszja]

Trollu, Buninek, ja znam tę stronę. Próbowałem na 100 sposobów. I tak nie działa... :(

[AiDec]

Dorzuce dwa slowa od siebie:

1. Czy istnieje mało skomplikowany sposób posadowienia tych dwóch systemów koło siebie na dwóch różnych dyskach?

Tak. Pod warunkiem ze nie zamierzasz za bardzo `mieszac z partycjami`. Ja poddalem sie przy probie zalozenia wiecej niz 4 partycji na wiecej niz 2 dyskach (to jest nie do przejscia dla niefachowca). Zalecalbym rowniez wczesniejsze przygotowanie wolnego miejsca pod Linucha partycjonerem z Windows (tak bedzie latwiej).

2. Ponieważ linux ma być wykorzystany tylko i wyłącznie do obliczeń boinc następne pytanie czy aplikacje liczące pod linuxem są szybsze od tych liczących pod windą i czy w ogóle ze względu na to warto ?

W niektorych przypadkach sa znacznie szybsze, niemniej IMHO nie warto, jesli nie koncentrujesz sie na tych wlasnie aplikacjach. Innymi slowy jesli nie zamierzasz cisnac typowo Linuchowych projektow (np. WEP-M+2 Project), a WCG zamierzasz liczyc tylko jak bedzie projektem miesiaca (raz, czy dwa do roku) to nie warto sobie komplikowac zycia. Zwlaszcza ze juz nawet Twoj Win jest x64.

3. Pytanie do tych co przesiedli się na linuxa lub próbowali się przesiąść - czy temat jest bolesny czy też raczej nie?

Srednio bolesny, ale da sie wy3mac ;). Jesli nie bedziesz sobie komplikowal zycia i od razu zalozysz ze pewnych spraw w Linuchu nie osiagniesz bo nie masz do tego dosc wiedzy, to bedzie OK. Jesli natomiast teraz chcesz `tylko zainstalowac` Lin + BOINC, a pozniej dojdziesz do wniosku ze chcialbys jeszcze to i jeszcze tamto i tamto i tamto i sramto, to zycie zmarnujesz albo sie zawiedziesz i poddasz.

4. Czy uruchomienie aplikacji liczących na kartę ATI jest skomplikowane?

Masaaakraaaaaaaa. Niewazne czy ATI czy Nvidia - masakra anyway. Tam sie nawet sterow nie da normalnie zainstalowac. Pod tym wzgledem (stery) linuch jest posrany jak pieluchy noworodka. Albo i bardziej. Na to sie nastaw.

Z takim nastawieniem jak Ci sie uda bez bolu, to bedziesz happy, a jak Ci zejdzie tydzien roboty, to przynajmniej bedziesz wczesniej na to przygotowany psychicznie ;). To jest najlepsza rada jaka moge Ci dac ;).

5. System Vista 64 jest broniony przez program antywirusowy i firewall - podobno linux czegoś takiego nie potrzebuje ale mam pytanko takie czy ewentualnie jakieś ścierwo które dostało by się na linuxa może może przeleźć na windę?

Zgodnie z moja wiedza nie napisano takiego zlosliwego softu. Jest co prawda mozliwe zeby zlosliwy soft skopal Ci np. rekord rozruchowy HDD, ale trojan Linuchowy nie bedzie Ci dzialal pod Win. Przykladowy Trojan instaluje sie w systemie - jesli sie zainstaluje w Win, a Ty odpalisz Lin, to tam trojana nie bedzie (i na odwrot).

6. Jaki linux jest polecany do boinc?

Ubuntu x64 (najnowszy ofc). Jesli nie masz wiedzy o Lin, to radze, aby nic innego nie wchodzilo Ci w gre :).

Kamraci jeszcze jedno bardzo ważne pytanie w domu mam 3 kompy pracujące w sieci jeden z nich z systemem win 7 64 będzie udostępniał drukarkę czy komp ubundu 10.04 będzie umiał z tej udostępnionej drukarki skorzystać ?

Zawsze pozostaje Ci dodatkowe rozwiazanie: Pod Lin uruchom VM i zainstaluj W7. W7 chodzi Ci w okienku, uruchamia sie blyskawicznie, plik przenosisz zwyklym `drag & drop` i drukujesz.

[buninek]

Trollu, Buninek, ja znam tę stronę. Próbowałem na 100 sposobów. I tak nie działa... :(

Pisałeś, że nie możesz znaleźć. Innych pewnie nie ma.
Działają pod 32-bit.

[krzyszp]

Odnośnie sterowników...
AiDec - Ty używasz najnowszego sprzętu (jeszcze ciepły z deski kreślarskiej :) ) dlatego masz / miałeś problemy.
Większość sterownikow pod linuxa jest efektem inżynierii wstecznej - dlatego ich napisanie zajmuje trochę czasu, dlatego z reguły sprzęt 12 -18 miesięczny jest najlepiej wspierany...
A dla narzekających na sterowniki dla linuxa: obejrzyjcie bogactwo ustawień dla drukarek HP w Ubuntu i w Windows ;)
A do mojej 1,5 rocznej laserówki HP wciąż nie ma sterowników pod Win7 64...

[Peciak]

Dobra zakupiłem drugi dysk i będziemy na dniach od nowa instalować winde a potem linuksa, jeżeli ktoś ma jakieś mądre sugestie odnośnie prawidłowego posadowienia tych dwóch systemów (Vista 64 oraz Ubundu 10.4 64 na tych dyskach to zapraszam
dysk nr 1 SATA 500 GB
dysk nr 2 SATA II 500 GB
1. Pytanie pierwsze
- czy oba systemy na jednym dysku podzielonym na partycje a dane na drugim (też podzielone na partycje) czy też
- vista na jednym a system linux na drugim
2. Pytanie drugie ile trzeba przeznaczyć dysku na poszczególne składy dla linuksa (wiem że w necie jest tego dużo ale jak czytam że na jądro systemu potrzeba 20GB i to jest aż nadto oraz na plik wymiany 500 MB to zaczynam wątpić we wszystko
winde zamierzam podzielić tak jak zawsze czyli
-część na system
-część na plik wymiany + BOINC ( niech się dane tłuką w jednej części dysku)
-część na dane
odnośnie linuksa - czekam na sugestie

I ludzie tchnijta trochę we mnie optymizmu i wsparcia moralnego  :shame:

[krzyszp]

Dysk SATA II koniecznie jako systemowy - dla obu systemów...

Na Ubuntu (10.04, a nie 10.4) moja propozycja to ok. 5-10GB na system (punkt montowania "/"), na partycję "/home" według potrzeb (tam jest miejsce "zwyczajowe" na Twoje dane i przede wszystkim ustawienia programów). Jeśli filmy, muzykę, itd. będziesz trzymał na oddzielnej (współdzielonej z windą) partycji, to kilka GB Ci wystarczy na długo. Partycja SWAP (wymiany). Tu zależnie od ilości pamięci, jaką posiadasz. Przy np. 4GB RAM, możesz jej w ogóle nie potrzebować, ale kilka pamięciożernych projektów na 4 rdzeniach może i to zjeść. Masz miejsce, więc możesz poszaleć (2-4GB) :)

Na drugim dysku bym urządził "składowisko" na wszystko inne.

Pamiętaj, żeby windę instalować jako pierwszą.

Napisz, jakie bebechy masz w kompie (chipset i karta graficzna).

[Peciak]

Typ procesora  AMD Phenom II X4 Black Edition 965
Nazwa płyty głównej Gigabyte GA-MA790XT-UD4P 
Pamięć fizyczna   Kingston 4x2 GB
Karta graficzna  ATI Radeon HD 5850 1GB GDDR5
Monitor SyncMaster 2233BW
Dysk WDC WD5000AAKS-07TMA0 ATA Device  (465 GB, IDE)
drugi dojdzie ale będzie tez WC
Napęd dysków optycznych HL-DT-ST DVD-RAM GH22LS30 ATA Device 
drukarka HP 5740
skaner HP 4370

[krzyszp]

Hmmm, płyta z chipsetem AMD - powinien być dobrze wspierany, grafika ATI, dość nowa, ale bez przesady (wspierana przez AMD/ATI na linuksie), proponowałbym Ci odpalić LiveCD i po odczekaniu chwili sprawdzić, czy system zaproponuje Ci sterowniki własnościowe (pojawi się odpowiednia ikonka w prawym górnym rogu ekranu). Na 99% będzie ok.
Drukarka i skaner powinny być dostępne po zainstalowaniu pakietu hplip - dostępny albo przez repozytoria (czyli w standardowym synapticu), albo przez stronę HP jako pakiet DEB (instaluje się bez problemu - pełny automat).

Aby być w stu procentach pewnym, odpal LiveCD (lub z flashdrive'a, używając programu [urlhttp://unetbootin.sourceforge.net/Unetbootin[/url] do przygotowania bootowalnego flashdrive'a.

Moim zdaniem powinno pójść dobrze... :)

[Troll81]

Ano. Ubuntu jest grzeczne i nie powinno być zonków. Możesz potrzebować patchowania zaraz po instalacji (mi nie przetwarzał WU i krzyczał że nie mam odpowiednie grafy). Po wgraniu aktualek wsi śmiga...

[[B@P] MSW]

Ja na Linuksie od 5 lat jadę i Windowsa wolę nieodpalać XD, powiem tak: jest na początku ciężko bo to dwa zupełnie inne systemy są i niespodziewaj się że Linuks to jakaś tania wersja imitująca czy naśladująca windowsa. Jak to sobie uświadomisz to należy zadać sobie pytanie czy chcesz poznać inny punkt widzenia? Jeśli tak to nauka Linuksa niepowinna nastręczyć rzadnych trudności a wręcz odwrotnie czym więcej problemów tym więcej zapału do ich pokonywania XD. Problemy są jak zawsze, pamiętam po sobie, a dlaczego tutaj niemogę zainstalowac sobie programu tylko root musi mi go zainstalowac? Czemy niemogę pracować zawsze jako administrator? Czemu to niejest jak w windows prawy przycisk myszy i w opcjach zaznaczyć? Z biegiem czasu poznaje się zasady rzadzące w uniksopodobnychg systemach operacyjnych i trzeba się do tego przyzwyczaić. Później to Ty zmieniasz Linuksa do swoich upodobań i to jest w tym wszystkim najlepsze. A czy to chodzi szybciej czy wolniej to kwestja priorytetów jakie narzucisz swojemu Linuksowi. Naprzykład ja podzieliłem dysk na 11 partycji i rozdzieiłem wg wzoru /boot 150 MB (dużo ale co tam dysk duży w ext4, / - 10 GB(może 1 GB linuks wziął) /usr 15GB (tutaj dużo bo to serce systemu i prawie 12 GB danych mam), /var 10 GB /tmp 10GB, /etc 10GB, /opt 5 GB, swap 10 GB(nigdy niewykorzystana ale jak odpalam wirtualne maszyny o czasem kilka mega wpadnie) /dev 10 GB (bardzo mało danych tutaj jest ale nieszkodzi) / home ile tylko Tobie zostanie. jak chcesz to możesz to nawet na kilka dysków fizycznych rozłożyć to żaden problem ;-). Druga kwestja to wybór systemu operacyjnego ( bardzo ważny wybór). W miarę wzrastania twoich umiejętności zdasz sobie sprawę że Ubuntu czy nawet openSuse( z którego korzystam osobiście) niejest w stanie zaspokoić Twoich potrzeb. Jest takie powiedzenie linuksowców nieważne od czego zaczynasz, skończysz na Debianie. Powiem szczeże że to prawda Sam już spoglądam w kierunku Debiana.
Największym problemem są zawsze sterowniki do syfu tworzonego wyłącznie do windowsa( byle tanio i szybko i by wogóle chodziło na Xp, Viście czy 7). Jęsli taki sprzęt u siebie posiadasz to problemy będą i nikt Ci niepomoże. Ja osobiście jak kupowałem Samsunga drukarkę to sprzedawcy powiedziałem jak to na Linuksie niepujdzie to przywoże to z powrotem i już ;-)  ( ten samsung to tani windowsowy szit ale idzie bez problemów), łącze internetowe przez router pentagrama mam bo poco się mordować z debilami z neostrady czy z netii (jak zakładałem łącze to już o tym pomyślałem a ten modemik za złotówkę to w szufladzie leży i się kurzy). Z kartami grafiki też problem będzie bo by mieć akcelerację 3D czy z Nvidii czy AMD to tylko własnościowe stery to zapewniają, niestety te otwartoźródełkowe to straszny syf jeśli chodzi o 3D, ale powoli to ma się zmienić. Ze sterownikami własnościowymi jest taki ból że one muszą zostać zkompilowane z twoim kernelem w modół i niewszyscy zdają sobie sprawę że w Linuksie mamy taki problem jak zależności ( piekło zależności). Jeden pakiet jest fundamentem dla innego pakietu który współpracuje z innym pakietem który zależy od pakietu X i dostarcza funkcjonalności dla innego pakietu Y. Pakiety to takie klocki z których budujesz sobie swój system idealny, problemem jest jak ten klocek za bardzo się zmieni i do innych klocków niepasuje( zdarzają się sytuacje że po zmianie jakiś pakieŧów pół systemu trzeba zmienić). Mi ostatnio do głowy strzeliło sobie nowe testowe KDE 4.5.60svn 11cośtam zainstalować i od trzech dni na fluksboxie jadę bo do ładu niemogę dojść, ale to mi nie przeszkadza bo czegoś nowego się uczę i nawet mi się zpodobało i chyba zostanę. Pamiętaj jedno zawsze instaluj gcc i kernel-source czy kernel-header zależnie w jakiej dystrybucji kozystasz. podrugie jak coś działa to niezmieniach chyba że chcesz się pobawić i czegoś nauczyć po drodze ale czego się nauczysz to już kwaestja szczęścia  XD. Ogólnie Linuks lepiej wykorzystuje sprzęt, niewiele potrzebuje a resztą dobrze zarządza, w zyciu niemiałem zwiechy czy choćby kursor przycinał, wirusy to zapomnij ale uważaj na dowcipniśów z intenetu jak do konsoli coś Ci każą wpisać. Konsola to bardzo potężna rzecz w linuksie i chociaż się wszyscy windowsiarze z niej nabijają naprawdę MUSISZ poznać choć podstawy . Vi w konsoli się naucz naprawdę pomaga ;-) a zawsze się przyda niewiadomo kiedy ale Xy napewno ci się wysypią i jak im poprawisz konfiga? I pamiętaj może i tych dystrybucji jest mnóstwo ale Linuks tak naprawdę jest jeden, który ma minimum wszystkiego po trzy. Kilka środowisk graficznych, sam możesz nawet własne stworzyć, kilka menadzerów okien( programów które rysują proste obiekty na erkranie, przycisk, ramkę itp.)(kwin, metacity, fluksbox, twm, openbox), kilka menadzerów plików (nautilus, thunar, dolphin), kilka menadzerów sesji (kdm,gdm,xdm). Jak te klocki sobie poskładasz tak to będzie działało lub inni za Ciebie poskładają w twojej dystrybucji z której korzystasz. Raz mi się zdażyło że HP drukarę u kogoś podłączyłem do mojego kompa i nawet się o sterowniki niepytał tylko odrazu drukował więc powinno byc dobrze. Dobra kończe już bo mi esej wychodzi. Powodzenia życzę z tym Linuksem i trzymam kciuki.

[JaRa]

Linux to fajna sprawa pół roku ponad się bawiłem. Instalacja pod Ubuntu najnowszych sterowników do grafiki - 3 dni, nowsza wersja BM zapomnij. Jak czegoś nie ma w repozytoriach to jest problem... a i tak pod 64bit Ubuntu grafika nie chciała liczyć - stary BM.

[Troll81]

Najnowszy BM mam, instalacja sterów od grafy 3 min. Fakt że czasem napotkasz problem nie znaczy że należy od razu się zniechęcać... Fak że kto przeszedł na linuksa rzadko wraca do windy....

[JaRa]

Teraz może i tak. Ja to przerabiałem około roku temu to pewnie trochę się zmieniło.

[[PBT] Horpah]

niestety problemy jakie opisał msw są nadal, ostatnio podoba mi się rozwiązanie sprawy sterowników do kart graficznych w najnowszym Ubuntu - wreszcie nie ma już większych problemów. Generalnie szczególnie na początku trzeba być bardzo cierpliwym i poświęcić bardzo dużo czasu linuksowi.

[apohawk]

@MSW
Coś ty porobił? Sorry, ale doczytałem do podziału i organizacji partycji i nie zdzierżyłem.
Popraw, jeśli źle coś przeczytałem.
/boot - 150MB - spoko, ja zazwyczaj robię 100MB
/ - 10GB - jak kto lubi i jak rozplanuje resztę partycji, można też trzymać wszystko na jednej. u mnie mercury ma tylko /, /boot i swap, więcej mi się nie chciało
/usr - 15GB - jak kto lubi...
/var - 10GB - ile kto potrzebuje,
/tmp - 10GB - wg mnie za dużo, ale jak się ma dużo miejsca...
/opt - 5GB - w zależności od wykorzystania...
/home - hulaj dusza...
/dev - 10GB - wtf? po kij ci osobna partycja na dev, tam zazwyczaj udev montuje wirtualny system plików przedstawiający struktury kernela (czyt. z ramu), a nawet gdybyś miał mieć fizyczną partycję na /dev to 10MB by starczyło, zmarnowane 10GB, bo i tak pewnie z tego nie korzystasz
/etc - 10GB - WTF?! kernel podczas startu dostaje tylko informację o położeniu partycji /, resztę musi sobie doczytać z fstab, który leży tam, gdzie reszta konfiguracji, czyli w /etc, które ty postanowiłeś trzymać na innej partycji, o której kernel nie ma zielonego pojęcia! jedyny scenariusz jaki widzę, żeby to w ogóle mogło ruszyć, to trzymać /etc (w szczególności fstab) na partycji /. Teraz część systemu pobiera konfigurację etc z partycji /, a część już po zamontowaniu /etc. Jedno wielkie proszenie się o katastrofę. Masz jakiś osobny mechanizm do synchronizowania tych konfiguracji pomiędzy partycjami??

W skrócie: http://xkcd.com/763/

[[B@P] MSW]

Może i przesadziłem. Bo rzeczywiście /dev i /etc się nieprzenosi.  Sorry ale naprawdę po paru latach już trudno jest pamiętać jak się system stawiało ;D Tak wygląda ona w /etc/fstab:
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part2 swap                 swap       defaults              0 0
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part3 /                    ext4       acl,user_xattr        1 1
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part1 /boot                ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part11 /home                ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part10 /local               ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part8 /opt                 ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part9 /srv                 ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part7 /tmp                 ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part6 /usr                 ext4       acl,user_xattr        1 2
/dev/disk/by-id/ata-ST3500320AS_9QM39EHP-part5 /var                 ext4       acl,user_xattr        1 2
proc                 /proc                proc       defaults              0 0
sysfs                /sys                 sysfs      noauto                0 0
debugfs              /sys/kernel/debug    debugfs    noauto                0 0
usbfs                /proc/bus/usb        usbfs      noauto                0 0
devpts               /dev/pts             devpts     mode=0620,gid=5       0 0
Szczerze powiedziawszy to postawiłem każdą partycję dla każdego możliwego punktu montowania jaki w instalatorze mogłem znaleść i miejscem na dysku rzeczywiście się nieprzejmowałem. Za przyczynę Twojej irytacji apohawk przepraszam.  ;)

[Peciak]

1.

Moim zdaniem nie ma sensu bawić się w taki podwójny system, jeśli masz jeszcze kompy w domu.

W domu mam faktycznie 3 kompy w tym jeden laptop ale użytkowników jest 4 z czego jeden 10 letni nie zasługuje na razie na swojego kompa i musi być ściśle monitorowany w jego użytkowaniu. I dlatego kochana Vista 64 (może mam spaczony gust ale uważam że jest lepsza od WIN 7) musi być na kompie - do grania.
2. Zainstalowałem sobie ubuntu 10.04 nie posłuchawszy Oxyona który radził odpalic go na wirtualce ( bo jak to mówił Kokosz "Człowiek czynu nie może tyle czekać") i trochę się namieszało ale wszystko jest pod kontrolą.
3. System wydał mi się bardzo ładny ---- zbyt ładny  %) - nic nie jest tak piękne jak sie wydaje z daleka.
4. Nawet ściągnął sobie sam Boinca - wersie 6.10.17 bez problemu zaczął liczyć na CPU. Ściągnął sobie sterowniki "własnościowe" (kto wymyśla te nazwy?  XD) do grafiki ale o liczeniu na GPU nie ma mowy  :ph34r:
popatrzyłem trochę sobie w hosty na colo i milka i dnetz  :shame: i o w morde na GPU pod linuksem prawie nikt nikt nie liczy jakieś 300 któryś host o przebiegu i mocy daleko za moim skromnym kompem ( no może są wakacje). Dlatego ponawiam pytanie czy linuks może być taką "konsolą" do liczenia Boinca i czy taki lamer jak ja jest w stanie to prawidłowo ustawić. Nie chodzi o to żeby zaraz rezygnować ale jak maszyna nie liczy to mnie szlak trafia. Z przyjemnością pobawił bym się tą maszynką wieczorami bo to coś zupełnie innego (ogólnie kojarzy mi sie z  pomieszaniem dosa i basika  |-? ) ale bez liczenia na GPU -  :no:
Wieczorem powalczymy dalej tylko czy jest sens ...

[pszyklejony]

Oj tam :), najpierw krew, pot i łzy a potem Ty zostaniesz linuxowym mądralą.

[apohawk]

Zazwyczaj kończy się tym, że człowiek się denerwuje, że nie może na windowsie zrobić tego, co może na linuksie, a na linuksie, że nie może korzystać tak jak na windowsie...
Dlatego mam win7 na zeppelinie i linuksa (gentoo) na mercurym.

[Troll81]

Ja tam wiedizałem z\całkiem censowne czasy przeliczeń na MW na linuksie :D

[AiDec]

Ja tam wiedizałem z\całkiem censowne czasy przeliczeń na MW na linuksie :D

Ja nie widzialem, ale slyszalem o takowych. Slyszalem ze gosciowi jednemu udalo sie osiagnac czasy przeliczen o cale 1,5% krotsze niz pod Win. Slyszalem tez ze zajelo mu to 3,5 tygodnia.


Nie slyszalem wyliczen kiedy mu sie ta inwestycja zwroci  XP  XD  XD

Oj tam :), najpierw krew, pot i łzy a potem Ty zostaniesz linuxowym mądralą.

No na to jest jakies 2% szans, pozostale 98% jest na to ze znienawidzisz linucha do konca swiata ;).

Dlatego ponawiam pytanie czy linuks może być taką "konsolą" do liczenia Boinca i czy taki lamer jak ja jest w stanie to prawidłowo ustawić.

Owszem, moze (jak jestes linuchowym kozakiem jak Buninek). Nie, nie jest (bo jestes linuchowym lamerem jak ja  :arrr:).


Matematycznie: daje Ci 20% szans ze Ci sie uda osiagnac efekty lepsze niz pod Win i 80% ze efektow nie bedzie, badz beda niezadowalajace i wrocisz do Win. I daje Ci tez 20% szans ze wy3masz miesiac probujac `okielznac i zrozumiec chaos`.


Wiem, wiem. Ale szczere i uczciwe przedstawienie sprawy bywa czasami bolesne ;).

[Peciak]

Aidec nie chodzi o to żeby osiągać na karcie jakieś niewiarygodne ilości punktów. Niech ta karta poprostu zacznie liczyć bo na razie jest tylko komunikat brak GPU  :ph34r:

PS. Jakoś tak sam nie wiem jak boinc zaktualizował się do najnowszej wersji ...  %)
Z tymi sterownikami to czuje się jak Alicja w krainie czarów
domyślam się że te polecane przez sunaptik są za stare i nie uruchamiaja GPU do liczenia
niby robię to co polecają na forum ubota
http://forum.ubuntu.pl/showthread.php?t=124380&page=2
ale efekt jest marny menager ACC jest do pierwszego ponownego uruchomienia potem znika jak sen jaki złoty...
i kurcze jako lamer nie wiem nawet na jakich sterach chodzi ekran i gdzie to sprawdzić.
ale będziemy próbowac dalej - zawsze to jakaś rozrywka  %)
PSII   CPU liczy bosko ....

[AiDec]

Aidec nie chodzi o to żeby osiągać na karcie jakieś niewiarygodne ilości punktów. Niech ta karta poprostu zacznie liczyć bo na razie jest tylko komunikat brak GPU  :ph34r:

A z mojego punktu widzenia to wlasnie o to chodzilo. Ja jak marnowalem sobie zycie nad linuksem, to wlasnie chcialem osiagnac o te kilka % wiecej punktow. Nigdy mi sie to nie udalo. Nigdy nie udalo mi sie odpalic wszystkiego tak, zeby app dla CPU dawaly te 5% wiecej i rowniez graficzne projekty tez dawaly te 2% wiecej (wiecej naprawde nie oczekiwalem). Bo jesli nie ma zysku na wydajnosci, to jaki sens... No chyba ze dla frajdy, to zrozumiem :). Ja tez potrafie dla frajdy wylaczyc Milke i odpalic L4D. Albo zmniejszyc wydajnosc moich GPU poprzez wlaczenie jakiegos pornola - wydajnosc spada, ale frajda jest  %).

Z tymi sterownikami to czuje się jak Alicja w krainie czarów

No, masakra z nimi jest generalnie :). Poziom trudnosci zblizony do wyslania misji zalogowej na Marsa  XD (ciekawe ktory moron to wymyslil - na pewno jakis polski polityk byl pomyslodawca).



Zeby Ci ulatwic sprawe:

1. Buninek, TJM, RAD, krzyszp, Horpah, apohawk, Centrum Kryzysowe, 911 - miej Ich pod reka (pod reka = szybkie wybieranie na komie).
2. Bez pomocy powyzszych mastachow (badz Im podobnych) nie dasz rady (99% na to), wiec zaoszczedz sobie czasu i od razu wal do Nich.
3. Pamiataj slowa Horpaha: `Generalnie szczególnie na początku trzeba być bardzo cierpliwym i poświęcić bardzo dużo czasu linuksowi`.
4. Pamietaj slowa JaRy: `Instalacja pod Ubuntu najnowszych sterowników do grafiki - 3 dni`.

Zatem podsumowujac, dzwon do Buninka i pytaj czy ma 3 dni wolnego ;)  XD. A tak powazniej, najlepszym IMHO rozwiazniem jest dogadac sie z ktoryms z mastachow linuksowych i udostepnic Mu kompa zdalnie - bedzie szybciej niz tlumaczenie Tobie co i jak zrobic zeby zadzialalo. Ja pomagam ludziom zdalnie z Winda. A jak moja dziewczyna potrzebuje pomocy z linuksem, to mamy wlasnie takiego qmpla do ktorego sie podbija i udostepnia mu linucha zdalnie. Tak jest naprawde najszybciej. A wiesz ze czas to pie... hmm ...punkty :).

[Peciak]

1. Buninek, TJM, RAD, krzyszp, Horpah, apohawk, Centrum Kryzysowe, 911 - miej Ich pod reka (pod reka = szybkie wybieranie na komie).
2. Bez pomocy powyzszych mastachow (badz Im podobnych) nie dasz rady (99% na to), wiec zaoszczedz sobie czasu i od razu wal do Nich.

Pewnie że będę się ich pytał ale najpierw trzeba się trochę otrzaskać w systemie, zobaczyć gdzie co jest, jeszcze wczoraj jak by mi ktoś kazał odhaczyć coś w synapticu to takie gały bym miał  |-?
a dzisiaj proszę bardzo. Minimum własnego wysiłku trzeba włożyć, ja z linuxa to jestem taki cienias że lamer to przy mnie oczytany jest  :book:
Zresztą cóż może się stać najwyżej ten cały linux się rozjedzie to zaczniemy zabawę od początku  %)

[buninek]

Najlepszych porad udzielają osoby, które same niedawno przesiadły się na linuksa i borykały się z podobnymi trudnościami.

Niezrozum źle, ale umiejętność samodzielnego rozwiązywania takich problemów to papierek lakmusowy - poradzisz sobie w świecie linuksa, czy też nie.

Generalnie najlepszym źródłem informacji jest dokumentacja danej dystrybucji. Aktualna zazwyczaj tylko w języku angielskim.

Z powodów licencyjnych własnościowe sterowniki ATI nie mogą się znaleźć w repozytorium dystrybucji. Stąd konieczność samodzielnego ściągnięcia i zbudowania paczek do instalacji.

Odsyłam do https://help.ubuntu.com/community/BinaryDriverHowto/ATI

W uproszczeniu sprowadza się to do pobrania odpowiednich sterowników i wydania dwóch poleceń w terminalu.

Kod [Zaznacz] Rozwiń

sudo sh ati-driver-installer-.wersja.sterów.run –buildpkg Ubuntu/karmic
sudo dpkg -i *.deb


Opisów instalacji na blogach, forach i wiki w sieci są tysiące. Prowadzą za rączkę krok po kroczku.

http://lukaszklich.pl/2010/01/26/o-akceleracji-filmow-przez-gpu/

Niuanse istalacji zależą od dystrubucji, której się używa, stąd trudno mi jest podawać szczegóły.
Nigdy nie używałem Ubuntu, ani innej opartej na debianie.

[Peciak]

Temat na chwile obecna wygląda tak że sterowniki zainstalowane sa lub nie (raczej są bo obraz sie poprawił zdecydowanie) ale nie to jest w tej chwili najwaźniejsze.
Otóż zastanowiło mnie dlaczego boinc uparcie twierdzi że nie ma karty GPU ... i znalazłem stronę gdzie jakis facet twierdzi że boinc w Ubocie startuje szybciej niż zostaje wykryta karta GPU. Co szkodzi spróbowałem. Zabiłem proces boinc w systemie, pobrałem boinca rozpakowałem go na pulpicie i uruchomiłem boinca plikami (chyba run boinc client i run boincmenager - nie pamietam teraz bo pisze z pod windy) i boinc sie uruchomił i WYKRYŁ GPU
Potem poustawiałem boinca czym ma liczyc ile dysku wolnego ma zostawić itp skontaktowałem się z BAM i o dziwo bam wykrył ten sam komputer.
Udpalilismy programy pobrał
NFS i  zaczął liczyć,
denetz pobrał pliki ale niestety wywalił błąd podczas obliczeń
milka - boinc twierdzi że nie mam karty NVIDII
zaś collo każe czekać
ponieważ było juz jednak późno to dałem spokój

Facet który opisał to przy boinc 6.10.17 proponuje aby client startował z kilkusekundowym opóźnieniem co wydaje się logiczne nawet coś takiego proponuje
http://bossa.berkeley.edu/dev/forum_thread.php?id=5392

My advice is to add a following thing in "/etc/init.d/boinc-client" script at first:

sudo nano /etc/init.d/boinc-client

***scrolling down***

case "$1" in
start)
sleep 4
start
;;


sleep 4 means that boinc-client will make a pause for 4 seconds before it's start (because it can simply initialize before normal graphics subsystem initialisation. It's confirmed that this methoda does work for Ubuntu/Kubuntu 9.10 amd64 when no any other ways doesn't. It may be 3 or 5 seconds, but on my PC is working reliable with value 4.

In case of unsuccessful implementation of decribed above hack you should not change it back, but next your step is to add a boinc user to video group:

sudo usermod -a -G video boinc


It should then work (may be after rebooting system, (auto)ligin under your (or another necessary) account and autostartup of boinc). If not - try to add your account in video group too. :-)

to jednak wykracza poza moje mozliwosci i mam takie pytania jak to zrobić czy to ma sens a może istnieje jakas inna metoda. Boica który instaluje ubuntu nie potrawie poprawnie ponownie uruchomić zaś do tego na pulpicie cos nie mam zaufania czy aby wszystko dobrze robię. Dzisiaj wieczorem troche znowu poszukam w necie wiadomosci itp.
zobaczymy, jezeli ktos ma jakieś sugestie to niech pisze. Wcześniej czytałem że część z Was odpala boinca na pulpicie a Emik podał nawet skrypt który to uruchamia ale czy to jest aktualna wiedza ? Może cos sie zmieniło i jest jakas inna metoda krótsza opóznienia startu boinca

[pszyklejony]

Ja nie wiem czy się śmiać, czy płakać   :-\

[emik]

skrypt który podałem uruchamia boinca jako usługę przy starcie systemu, ale według tego co napisałeś to nie wykryje wtedy karty graficznej, gdyż uruchamia się on jeszcze w trybie tekstowym przed startem X-ów

[Peciak]

Jest jeszcze jeden problem mianowicie boinc-klien  ładujący się przy starcie jest wykrywany przez poszczególne projekty jako ten sam boinc- klient uruchamiany potem z pulpitu
jest tylko jedno ale nie zgadzaja mu sie zadania które pobiera mianowicie
boinc starujacy pobiera np 10 zadań z projektu A
zabijam ten boinc
uruchamiam boinc z pulpitu łączy się on z projektem projekt pobiera zadania i liczy niby fajnie
ale po restarcie boincowi ze startu nie pasują zadania (niezgodne z projektem) i kasuje zadania poprzednie pobiera nowe
po zabiciu i uruchomieniu boinca z pulpitu, boinc wykonuje te same ruchy nie zgadzaja mu sie zadania kasuje wszystkie i pobiera nowa
i tak za kazdym razem  :(
o przeliczeniu jakis długich zadań nie moze byc mowy po po właczeniu kompa wszystie sa kasowane tak więc musze odinstalować chyba boinca który staruje automatycznie tylko czy przypadkiem nie rozwali mi sie ten na pulpicie ?
myślałem że te boince linuksowe to takie klienty halowe - ale niestety nie są jakies powiązania
wieczorem uruchamie ubota na starym jądrze (chyba xx.xx.22 czy coś takiego) tak jak radził MSW tylko czy on odpali i będzie miał nowe stery ?
zabawa na całego  ;D
dawno praca przy kompie tak mnie nie pochłoneła  ::)

[OxyOne]

My advice is to add a following thing in "/etc/init.d/boinc-client" script at first:

sudo nano /etc/init.d/boinc-client

***scrolling down***

case "$1" in
start)
sleep 4
start
;;


sleep 4 means that boinc-client will make a pause for 4 seconds before it's start (because it can simply initialize before normal graphics subsystem initialisation. It's confirmed that this methoda does work for Ubuntu/Kubuntu 9.10 amd64 when no any other ways doesn't. It may be 3 or 5 seconds, but on my PC is working reliable with value 4.

In case of unsuccessful implementation of decribed above hack you should not change it back, but next your step is to add a boinc user to video group:

sudo usermod -a -G video boinc


It should then work (may be after rebooting system, (auto)ligin under your (or another necessary) account and autostartup of boinc). If not - try to add your account in video group too. :-)

zamiast sudo nano /etc/init.d/boinc-client

wpisz

sudo gedit /etc/init.d/boinc-client

podobny do notepad

w wierszu 174, Kol1 zaczyna ci sie:

case "$1" in
 start)
   start
   ;;

wstaw tam /zmodyfikuj/ na:

case "$1" in
start)
sleep 4
start
;;

dodajac tylko sleep 4 pomiedzy starty